Kiddy PrintKiddy Print
Kiddy PrintKiddy PrintKiddy PrintKiddy PrintKiddy Print

Konuşma Geriliği: İfade Edici Dil Bozukluğu

Çocuğunuzun dil gelişiminde bazı zorluklar fark ediyorsanız,bunun nedenini anlamak ve erken harekete geçmek oldukça önemlidir. Her çocukkendi hızında gelişir, ancak bazı çocuklar düşüncelerini ifade etmekte dahafazla güçlük yaşar. Bu durum, "ifade edici dil bozukluğu" adı verilenbir iletişim bozukluğu olabilir. Peki ifade edici dil bozukluğu nedir veçocuğunuzun dil gelişimini nasıl etkiler?

İfade Edici Dil Bozukluğu Nedir?

İfade edici dil bozukluğu, çocuğunuzun düşüncelerini,isteklerini veya fikirlerini başkalarına aktarmada zorlanmasına neden olan birdil gelişim bozukluğudur. Bu çocuklar, başkalarının söylediklerini anlamaktasıkıntı yaşamazlar; sorun, kendi düşüncelerini ifade etme becerisinde ortayaçıkar. Telaffuz sorunu ya da zekâ geriliği ile ilgisi olmayan bu durum, sosyalortamlarda ve günlük hayatta iletişim kurmayı güçleştirebilir.

İfade edici dil bozukluğu, çocuğunuzun okul, oyun grupları yada evdeki iletişimlerinde kendini gösterebilir. Ancak doğru destek ve müdahaleile bu zorlukların üstesinden gelmek mümkündür.

İfade Edici Dil Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?

İfade edici dil bozukluğu genellikle erken çocukluk dönemindefark edilir ve zamanla kendiliğinden geçmez. Bu nedenle, belirtileri farkettiğinizde harekete geçmek önemlidir. İşte bu bozukluğun en yaygınbelirtileri:

  • Belirsiz kelimeler kullanma: "Şey" "işte" gibi belirsiz ifadeleri sık kullanılır.
  • Kelime bulmada zorlanma: Çocuk, konuşurken doğru kelimeyi bulmakta güçlük çeker ve konuşması sık sık     kesilir.
  • Sınırlı kelime hazinesi: Yaşıtlarına  kıyasla daha az kelime kullanır.
  • Basit cümleler kurma: Genellikle kısa ve basit cümleler kullanır.
  • Kelimeleri yanlış kullanma: Kelimeleri yerinde kullanmakta sorun yaşar.
  • Cümlelerden kelimeler atlama: Konuşurken bazı kelimeleri eksik bırakır.
  • Konuşmaya geç başlama: İlk kelimelerini yaşıtlarına göre daha geç söyler.
  • Sessiz konuşma: Kendine güvensiz bir şekilde sessiz konuşur.

Kiddy Print
Her çocuk, doğru destekle parlayabilir.
Her çocuk, keşfedilmeyi bekleyen bir hazine taşır.
Öğrenme, sevgi ve destekle güçlenir.
Her çocuk özeldir. Disleksi bir engel değil, farklı bir öğrenme yoludur
Sağlıklı seçimler, mutlu bir gelecek yaratır.
Sabır ve sevgiyle her zorluk aşılır.
Çocuk istismarı bir insanlık suçudur!
Her adım, büyümenin bir parçasıdır.
Anlamak, iyileşmenin ilk adımıdır.
Doğru zamanda atılan bir adım, hayatları değiştirir.
Her yolculuk doğru bir başlangıçla başlar.
Çocukların tuvalet eğitimini tabusuz bir şekilde öğrenmesi için rahat bir ortam yaratın. Her çocuğun hızı farklıdır.
Ebeveynlikte otoriter, demokratik veya izin verici yaklaşımlar arasındaki farkları anlamak, doğru dengeyi kurmaya yardımcı olur.
Çocuklar kendileriyle ilgili olumsuz bir "iç ses" geliştirebilirler ve bu ses, onların özgüvenini baltalayabilir.
Sadece “Yap bunu!” demekten öte, onlara “Bunu neden yapman gerektiğini birlikte keşfedelim” demeli.
Bu bıkmışlık hissi sizi kötü bir ebeveyn yapmaz, sadece insan olduğunuzu hatırlatır. Yani, nefes almanız gerekiyorsa, bir suç işlemiş gibi hissetmeyin.
Ekran süresini sınırlandırmak ve kaliteli içerik seçmek, çocukların sağlıklı gelişimi için gereklidir. Örnek olmak önemlidir.
Çocuklara interneti doğru kullanmayı öğretmek, onları bilinçli ve sorumlu bireyler yapar. Yasak yerine rehberlik önemlidir.
Sevgiyle belirlenen sınırlar, çocukların özgüvenini artırır ve sağlıklı bireyler olmalarını destekler.
Ebeveyn öfkesi, bilinçli farkındalık ve duraklama stratejileri ile kontrol altına alınabilir. Kendinizi affedin ve ilerleyin.
Çocukların yalan söylemesinin ardında genellikle bir öğrenme süreci ve gelişimsel nedenler yatar.
Güç, kontrol ya da çatışma temalarının oyunlarda öne çıktığını fark ettiğinizde, yargılamaktan kaçınıp, bu süreçlere açıklıkla yaklaşmak oldukça önemlidir.
Çocuklar bir noktada büyüyüp cezaları umursamayacak hale gelirler!
Unuymayın bütün duygular normaldir, önemli olan bu duygularla nasıl başa çıktığınızdır.
Anne, çok çirkinim," gibi cümleler, ebeveynlerin sıklıkla karşılaştığı durumlardan biridir.
Çocukların yaşadıkları sosyal zorlukları ve duygusal iniş çıkışları paylaşmaya ihtiyaçları vardır. Ebeveyn olarak ilk görevimiz, onları yargılamadan dinleyebileceğimiz bir alan sunmak.
Açık uçlu oyuncakların belirli bir bitiş noktası yoktur. Bu yüzden çocuklar bu oyuncaklarla yaratıcılıklarını ve problem çözme becerilerini geliştirebilirler.
Eğer bir çocuk öfke nöbeti geçirirse, genellikle birisi görev taleplerini değiştirir, işi kolaylaştırır veya minimum uyum sağlamalarına razı olur. Bu da çocuğun bu davranışı tekrarlamasına yol açar.
Patlama sırasında çocuklar kontrolü kaybedebilirler, bu yüzden o an yapılacak fazla bir şey yoktur. Patlama geçtiğinde, kısa ve net cümlelerle durumu yönetin.
Son verilere göre, otizm spektrum bozukluğunun (OSB) ortalama tanı yaşı 5 veya 6 civarındadır, ancak 12 aylık kadar küçük çocuklarda bile tanı konulabilir.
alnız olmadığınızı unutmayın. Birçok genç, benzer kaygı bozukluklarıyla mücadele ediyor. Nasıl hissettiğinizi birine anlatmak cesaret gerektirebilir, ancak bu engeli aştığınızda sizi dinlemek ve destek olmak isteyen insanlar olacaktır.
Instagram, Facebook ve benzeri platformlarda en çok zaman geçiren gençlerin, en az zaman geçirenlere göre %13 ila %66 daha yüksek oranda depresyon yaşıyor.
Doğru stratejilerle sınıf ortamını daha verimli hale getirebilir ve çocuğunuzun potansiyelini en üst düzeye çıkarmasına yardımcı olabilirsiniz
DEHB'li çocuklar genellikle yaratıcı, mükemmel problem çözücüler ve sıradışı düşünen bireylerdir.
"Öfke nöbetleri ve krizler, tıpkı ateş gibi, birçok farklı problemden kaynaklanabilir ve onları durdurmak için neyin tetiklediğini anlamamız gerekir."
Çocuklar düzenli olarak duygusal patlamalar yaşıyorsa, ilk adım, çocuğunuzun davranışını tetikleyen şeyleri anlamaktır.
Dağınık yazı tembellik işareti olarak görebileceğini unutmayın. Ancak genellikle durum böyle değildir.
"Onun tek annesi/babası sizsiniz". O değil, "biz" değişirsek; çocuklarımızın da gelişip büyüyebileceği sağlıklı bir alan yaratabiliriz.
"Psikiyatrik bir durum yok ya, biz psikoloğa gittik." Bu, duyduğumuz en yaygın yanlışlardan biri. Görmezden gelmek sadece sorunu büyütür.
"Zorlandığını gördüğünüzde" önyargılarınızı ve korkularınızı bir yana bırakın. Psikolojik destek almasını sağlayın.
Davranım bozukluğu, çocukların kasıtlı zarar verme ve kuralları çiğneme gibi davranışlarla kendini gösterir ve duygusuz-empati yoksunu özellikler içerebilir.
Çocuklarda OKB, tekrar eden düşünceler (obsesyonlar) ve zorlayıcı davranışlarla (kompulsiyonlar) kendini gösterir, terapi ve bazen ilaç tedavisi ile yönetilebilir.
Karşıt olma-karşı gelme bozukluğu (KOKGB), çocukların otoriteye karşı sürekli olarak tartışma ve inatçılık sergilemesiyle kendini gösterir; tedavi için davranış terapisi önerilir.
Çocuk istismarı ve şiddet, çocukların fiziksel ve duygusal gelişimini olumsuz etkiler, ancak doğru destekle çocukların toparlanması mümkündür.
DEHB, çocukluk döneminde başlayan ve dikkat, hiperaktivite, dürtüsellik gibi zorluklarla kendini gösteren bir bozukluktur, ancak doğru tedavi ile yönetilebilir
Disleksi, okuma ve yazmada zorluklara yol açan kalıcı bir durumdur, ancak doğru yöntemlerle bireylerin gelişimi desteklenebilir.
İfade edici dil bozukluğu, çocukların düşüncelerini anlatmada zorluk yaşadığı bir durumdur ve erken müdahale ile çözülebilir.
Çocuklarda depresyon ciddi bir sağlık sorunudur, erken teşhis ve tedavi ile hayat kalitesi artırılabilir, ancak toplumda bu konuda farkındalık yeterli değildir.
Normal kaygı, günlük yaşamın bir parçasıyken, kaygı bozukluğu daha yoğun ve sürekli bir problem olarak günlük hayatı etkiler.
"Otizm (ASD), sosyal iletişim ve davranışlarda zorluklara yol açan nörolojik bir bozukluktur. Erken teşhis ve doğru tedaviyle bireylerin bağımsız yaşam sürmeleri desteklenebilir."
"Çocuklarda uyku düzeni ve sağlıklı alışkanlıklar, gelişim için kritik önemdedir. Yaşa göre uyku süreleri ve sağlıklı uyku rutinleri ile çocukların uykusunu optimize edin."
"Zihinsel yetersizlik, bireyin bilişsel ve günlük yaşam becerilerinde zorluklar yaşadığı bir durumdur. Erken teşhis ve doğru destek, bireyin bağımsız bir yaşam sürmesine yardımcı olabilir."
"Çocuklarda anksiyete belirtilerini nasıl fark edebileceğinizi ve evde, okulda nasıl yardımcı olabileceğinizi keşfedin. Stratejiler ve ipuçları ile çocuğunuzu destekleyin."

Dr. Ayşegül Tonyalı

Çocuk ve ergen psİkiatrİstİ

İfade Edici Dil Bozukluğunun Nedenleri Nelerdir?

İfade edici dil bozukluğunun kesin bir nedeni yoktur, ancakgenetik faktörler önemli bir rol oynar. Aile içinde dil zorlukları yaygınsa, bubozukluk da çocukta ortaya çıkabilir. Ayrıca, otizm spektrum bozukluğu gibigelişimsel durumlarla birlikte görülebilir. Gebelik sırasında yaşanan sorunlar,doğum komplikasyonları veya beyin yaralanmaları da ifade edici dil bozukluğunaneden olabilir. Ancak ne olursa olsun, erken müdahale ile çocuğunuzun dilbecerilerini geliştirmek mümkündür.

İfade Edici Dil Bozukluğu Nasıl Teşhis Edilir?

İfade edici dil bozukluğunun teşhisi, çocuk psikiyatristi tarafındanyapılır. Uzmanlar, çocuğunuzun dil becerilerini detaylı şekilde değerlendirirve yaşına uygun olup olmadığını belirler. Teşhis ne kadar erken konulursa,çocuğunuzun dil becerilerini geliştirmek için o kadar hızlı harekete geçilir.Bu da çocuğunuzun sosyal ilişkilerini, okul başarısını ve özgüvenini doğrudanetkiler. Erken teşhis ve müdahale, çocuğunuzun dil gelişiminde büyük farkyaratır.

Ebeveynler ve Bakıcılar İçin Öneriler

Ebeveyn olarak, çocuğunuzun dil gelişimini evde dedestekleyebilirsiniz. İşte çocuğunuzun iletişim becerilerini güçlendirmek içinuygulayabileceğiniz bazı etkili yöntemler:

  1. Sabırlı ve Destekleyici Olun: Çocuğunuz konuşmakta zorlandığında, ona acele etmeden zaman tanıyın. Kendi hızında düşüncelerini ifade etmesine izin verin.
  2. Kelime Haznesini Zenginleştirin: Günlük konuşmalarınızda daha fazla detay vererek yeni kelimeler öğretin. Örneğin, sadece "top" demek yerine "kırmızı top" gibi     daha açıklayıcı ifadeler kullanın.
  3. Kitap Okuma Alışkanlığı Geliştirin: Düzenli olarak çocuğunuza kitap okuyarak, dil gelişimini teşvik  edebilirsiniz. Farklı hikayeler, çocuğunuzun yeni kelimeler öğrenmesine ve  cümle yapılarını anlamasına yardımcı olur.
  4. Açık Uçlu Sorular Sorun: Çocuğunuzu  daha fazla konuşmaya teşvik etmek için sorular sorun. "Bugün parkta en çok neyi sevdin?" gibi açık uçlu sorular, onu düşünmeye ve kendini  ifade etmeye yönlendirir.
  5. Oyunlarla Destekleyin: Kelime  oyunları, hikaye anlatma oyunları ya da rol yapma oyunları gibi  aktiviteler, çocuğunuzun dil becerilerini eğlenceli bir şekilde  geliştirmesine katkı sağlar.

Erken müdahale ile ifade edici dil bozukluğunun getirdiğizorlukların üstesinden gelinebilir. Çocuğunuzun her adımında onun yanındaolarak, özgüvenini artırabilir ve gelişimini destekleyebilirsiniz.

Eğitimciler İçin Öneriler

Eğitimciler, ifade edici dil bozukluğu yaşayan çocuklarıngelişiminde önemli bir rol oynar. Sınıf içinde daha fazla kelime öğretenetkinlikler düzenlemek ve çocuklara kendilerini ifade etmeleri için fırsatlarsunmak, bu süreçte oldukça etkili olabilir.

  • Kelime Öğretimi: Çocuklara her gün  yeni kelimeler öğretmek ve bunları tekrarlatmak, dil gelişimlerine katkı  sağlar.
  • Anlatım Becerilerini Geliştirme:  Çocuklara hikayeler anlatma veya duygu ve düşüncelerini ifade etme  fırsatları sunarak, onların dil becerilerini geliştirebilirsiniz.

Çocuğunuzun dil gelişiminde fark ettiğiniz her zorluk,üzerine gitmeniz gereken önemli bir işarettir. İfade edici dil bozukluğu, doğrumüdahalelerle aşılabilir ve çocuğunuzun sosyal hayatı ile akademik başarısıbüyük ölçüde desteklenebilir.