Kiddy PrintKiddy Print
Kiddy PrintKiddy PrintKiddy PrintKiddy PrintKiddy Print

Farklı Yaşlarda Disleksi Belirtileri: Çocuğunuzda Nelere Dikkat Etmelisiniz?

Disleksi denince akla genellikle okuma güçlüğü gelir. Ancak disleksi, aslında bir dil işleme zorluğudur. Bu nedenle belirtileri fark etmek her zaman kolay olmayabilir. Örneğin, kafiyeli kelimeleri söylemekte zorlanmak, okuma güçlüğünün bir işareti olabilir.

Disleksi, heceleme, konuşma ve yazma gibi alanlarda da sorunlara yol açabilir. Yani belirtiler sadece okumayla sınırlı değildir. Disleksisi olan herkes aynı şekilde zorlanmaz. Bazıları kelimeleri çözümleme (harflerin seslerini birleştirerek kelime oluşturma) gibi erken okuma becerilerinde güçlük çekerken, bazıları kelime ve cümleleri düzgün okuyabilir ama okuduklarını anlamakta zorlanır.

Okul Öncesi Dönemde Disleksi Belirtileri

● Kelimeleri Yanlış Telaffuz Etme: Örneğin, "badem" yerine "babem" demek.

● Bilindik Nesnelerin İsimlerini Hatırlamada Zorlanma: "Şey", "şu" gibi genel ifadeler kullanmak.

● Tekerlemeleri veya Kafiyeli Şarkıları Öğrenmede Güçlük.

● Sıralamaları Hatırlamada Zorlanma: Alfabeyi sırasıyla söyleyememek gibi.

● Hikayeleri Takip Edilmesi Zor Şekilde Anlatmak veya bir olayı mantıklı bir sırayla aktaramamak.

● Birden Fazla Adımdan Oluşan Talimatları Hatırlamakta ve Uygulamakta Güçlük Çekmek.

1-2. Sınıf Düzeyinde Disleksi Belirtileri

● Harf İsimlerini Öğrenmede ve Seslerini Hatırlamada Zorluk.

● Benzer Görünen Harfleri Karıştırmak: b, d, p ve q gibi harfleri karıştırmak.

● Aşina Olduğu Kelimeleri Okumakta Zorlanma: Resim olmadan "kedi" gibi kelimeleri okuyamamak.

● Sesli Okurken Kelimeleri Değiştirme: Metinde "ev" yazarken "yuva" demek gibi.

● Kelimelerdeki Sesleri Ayırmada ve Birleştirerek Kelime Oluşturmada Güçlük.

● Kelime Yazılışlarını Hatırlamada ve Yazım Kurallarını Uygulamada Zorlanma.

Kiddy Print
Her çocuk, doğru destekle parlayabilir.
Her çocuk, keşfedilmeyi bekleyen bir hazine taşır.
Öğrenme, sevgi ve destekle güçlenir.
Her çocuk özeldir. Disleksi bir engel değil, farklı bir öğrenme yoludur
Sağlıklı seçimler, mutlu bir gelecek yaratır.
Sabır ve sevgiyle her zorluk aşılır.
Çocuk istismarı bir insanlık suçudur!
Her adım, büyümenin bir parçasıdır.
Anlamak, iyileşmenin ilk adımıdır.
Doğru zamanda atılan bir adım, hayatları değiştirir.
Her yolculuk doğru bir başlangıçla başlar.
Çocukların tuvalet eğitimini tabusuz bir şekilde öğrenmesi için rahat bir ortam yaratın. Her çocuğun hızı farklıdır.
Ebeveynlikte otoriter, demokratik veya izin verici yaklaşımlar arasındaki farkları anlamak, doğru dengeyi kurmaya yardımcı olur.
Çocuklar kendileriyle ilgili olumsuz bir "iç ses" geliştirebilirler ve bu ses, onların özgüvenini baltalayabilir.
Sadece “Yap bunu!” demekten öte, onlara “Bunu neden yapman gerektiğini birlikte keşfedelim” demeli.
Bu bıkmışlık hissi sizi kötü bir ebeveyn yapmaz, sadece insan olduğunuzu hatırlatır. Yani, nefes almanız gerekiyorsa, bir suç işlemiş gibi hissetmeyin.
Ekran süresini sınırlandırmak ve kaliteli içerik seçmek, çocukların sağlıklı gelişimi için gereklidir. Örnek olmak önemlidir.
Çocuklara interneti doğru kullanmayı öğretmek, onları bilinçli ve sorumlu bireyler yapar. Yasak yerine rehberlik önemlidir.
Sevgiyle belirlenen sınırlar, çocukların özgüvenini artırır ve sağlıklı bireyler olmalarını destekler.
Ebeveyn öfkesi, bilinçli farkındalık ve duraklama stratejileri ile kontrol altına alınabilir. Kendinizi affedin ve ilerleyin.
Çocukların yalan söylemesinin ardında genellikle bir öğrenme süreci ve gelişimsel nedenler yatar.
Güç, kontrol ya da çatışma temalarının oyunlarda öne çıktığını fark ettiğinizde, yargılamaktan kaçınıp, bu süreçlere açıklıkla yaklaşmak oldukça önemlidir.
Çocuklar bir noktada büyüyüp cezaları umursamayacak hale gelirler!
Unuymayın bütün duygular normaldir, önemli olan bu duygularla nasıl başa çıktığınızdır.
Anne, çok çirkinim," gibi cümleler, ebeveynlerin sıklıkla karşılaştığı durumlardan biridir.
Çocukların yaşadıkları sosyal zorlukları ve duygusal iniş çıkışları paylaşmaya ihtiyaçları vardır. Ebeveyn olarak ilk görevimiz, onları yargılamadan dinleyebileceğimiz bir alan sunmak.
Açık uçlu oyuncakların belirli bir bitiş noktası yoktur. Bu yüzden çocuklar bu oyuncaklarla yaratıcılıklarını ve problem çözme becerilerini geliştirebilirler.
Eğer bir çocuk öfke nöbeti geçirirse, genellikle birisi görev taleplerini değiştirir, işi kolaylaştırır veya minimum uyum sağlamalarına razı olur. Bu da çocuğun bu davranışı tekrarlamasına yol açar.
Patlama sırasında çocuklar kontrolü kaybedebilirler, bu yüzden o an yapılacak fazla bir şey yoktur. Patlama geçtiğinde, kısa ve net cümlelerle durumu yönetin.
Son verilere göre, otizm spektrum bozukluğunun (OSB) ortalama tanı yaşı 5 veya 6 civarındadır, ancak 12 aylık kadar küçük çocuklarda bile tanı konulabilir.
alnız olmadığınızı unutmayın. Birçok genç, benzer kaygı bozukluklarıyla mücadele ediyor. Nasıl hissettiğinizi birine anlatmak cesaret gerektirebilir, ancak bu engeli aştığınızda sizi dinlemek ve destek olmak isteyen insanlar olacaktır.
Instagram, Facebook ve benzeri platformlarda en çok zaman geçiren gençlerin, en az zaman geçirenlere göre %13 ila %66 daha yüksek oranda depresyon yaşıyor.
Doğru stratejilerle sınıf ortamını daha verimli hale getirebilir ve çocuğunuzun potansiyelini en üst düzeye çıkarmasına yardımcı olabilirsiniz
DEHB'li çocuklar genellikle yaratıcı, mükemmel problem çözücüler ve sıradışı düşünen bireylerdir.
"Öfke nöbetleri ve krizler, tıpkı ateş gibi, birçok farklı problemden kaynaklanabilir ve onları durdurmak için neyin tetiklediğini anlamamız gerekir."
Çocuklar düzenli olarak duygusal patlamalar yaşıyorsa, ilk adım, çocuğunuzun davranışını tetikleyen şeyleri anlamaktır.
Dağınık yazı tembellik işareti olarak görebileceğini unutmayın. Ancak genellikle durum böyle değildir.
"Onun tek annesi/babası sizsiniz". O değil, "biz" değişirsek; çocuklarımızın da gelişip büyüyebileceği sağlıklı bir alan yaratabiliriz.
"Psikiyatrik bir durum yok ya, biz psikoloğa gittik." Bu, duyduğumuz en yaygın yanlışlardan biri. Görmezden gelmek sadece sorunu büyütür.
"Zorlandığını gördüğünüzde" önyargılarınızı ve korkularınızı bir yana bırakın. Psikolojik destek almasını sağlayın.
Davranım bozukluğu, çocukların kasıtlı zarar verme ve kuralları çiğneme gibi davranışlarla kendini gösterir ve duygusuz-empati yoksunu özellikler içerebilir.
Çocuklarda OKB, tekrar eden düşünceler (obsesyonlar) ve zorlayıcı davranışlarla (kompulsiyonlar) kendini gösterir, terapi ve bazen ilaç tedavisi ile yönetilebilir.
Karşıt olma-karşı gelme bozukluğu (KOKGB), çocukların otoriteye karşı sürekli olarak tartışma ve inatçılık sergilemesiyle kendini gösterir; tedavi için davranış terapisi önerilir.
Çocuk istismarı ve şiddet, çocukların fiziksel ve duygusal gelişimini olumsuz etkiler, ancak doğru destekle çocukların toparlanması mümkündür.
DEHB, çocukluk döneminde başlayan ve dikkat, hiperaktivite, dürtüsellik gibi zorluklarla kendini gösteren bir bozukluktur, ancak doğru tedavi ile yönetilebilir
Disleksi, okuma ve yazmada zorluklara yol açan kalıcı bir durumdur, ancak doğru yöntemlerle bireylerin gelişimi desteklenebilir.
İfade edici dil bozukluğu, çocukların düşüncelerini anlatmada zorluk yaşadığı bir durumdur ve erken müdahale ile çözülebilir.
Çocuklarda depresyon ciddi bir sağlık sorunudur, erken teşhis ve tedavi ile hayat kalitesi artırılabilir, ancak toplumda bu konuda farkındalık yeterli değildir.
Normal kaygı, günlük yaşamın bir parçasıyken, kaygı bozukluğu daha yoğun ve sürekli bir problem olarak günlük hayatı etkiler.
"Otizm (ASD), sosyal iletişim ve davranışlarda zorluklara yol açan nörolojik bir bozukluktur. Erken teşhis ve doğru tedaviyle bireylerin bağımsız yaşam sürmeleri desteklenebilir."
"Çocuklarda uyku düzeni ve sağlıklı alışkanlıklar, gelişim için kritik önemdedir. Yaşa göre uyku süreleri ve sağlıklı uyku rutinleri ile çocukların uykusunu optimize edin."
"Zihinsel yetersizlik, bireyin bilişsel ve günlük yaşam becerilerinde zorluklar yaşadığı bir durumdur. Erken teşhis ve doğru destek, bireyin bağımsız bir yaşam sürmesine yardımcı olabilir."
"Çocuklarda anksiyete belirtilerini nasıl fark edebileceğinizi ve evde, okulda nasıl yardımcı olabileceğinizi keşfedin. Stratejiler ve ipuçları ile çocuğunuzu destekleyin."

Dr. Ayşegül Tonyalı

Çocuk ve ergen psİkiatrİstİ

3-5. Sınıf Düzeyinde Disleksi Belirtileri

● Sesli Okurken "ve", "ile" gibi Küçük Kelimeleri Karıştırmak veya Atlamak.

● Yeni Kelimeleri Seslendirmede Zorluk Yaşamak.

● Sık Kullanılan Kelimeleri Hızlıca Tanımakta Zorlanma (görsel hafıza zayıflığı).

● Bir Hikayeyi Anlatırken veya Önemli Detaylarla İlgili Soruları Cevaplarken Güçlük Çekmek.

● Sürekli Aynı Tür Hataları Yapmak: Harfleri ters yazmak gibi.

● Zayıf Heceleme Becerileri: Aynı kelimeyi hem doğru hem yanlış yazmak.

● Okumaktan Mümkün Olduğunca Kaçınmak veya Okurken Sinirlenmek, Üzülmek.

Ergenlik ve Yetişkinlikte Disleksi Belirtileri

● Sesli Okurken Yavaş Okumak veya Uzun Kelimelerin Parçalarını ve Küçük Kelimeleri Atlamak.

● Yaygın Kısaltmaları Hatırlamada Zorlanmak: Sosyal medyadaki kısaltmalar dahil.

● Kelime Bulmakta Zorlanmak veya "kapı" yerine "geçit" gibi Kelimeler Kullanmak.

● Şakaları Anlamakta veya Deyim ve Kelime Oyunlarını Kavramakta Güçlük Çekmek.

● Okuma Ödevlerini Tamamlamak İçin Çok Fazla Zaman Harcamak.

● Bir Metni Sesli Olarak Dinlediğinde Soruları Daha Kolay Cevaplayabilmek.

Bu zorlukları yaşamak, çocuklar ve yetişkinler için gerçekten zor olabilir. Çevrelerindeki çoğu insan bu tür sorunlar yaşamazken, onlar yeterince zeki olmadıklarını düşünebilirler. Ancak okuma güçlüğü, bir kişinin zeki olmadığı anlamına gelmez. Bu, disleksi hakkında yaygın olan birçok yanılgıdan sadece biridir.

Okumakta zorlanan kişiler genellikle yalnız olduklarını hissederler. Oysa disleksi oldukça yaygın bir öğrenme farklılığıdır ve birçok çocuk ve yetişkin, okumayı öğrenmek için ekstra yardıma ihtiyaç duyar. İyi haber şu ki, okumada zorlananlara yardımcı olmanın yolları vardır ve bu beceriler zamanla gelişebilir.

Disleksiyle Başa Çıkmak ve Destek Olmak

Disleksi, çocuklar büyüdükçe farklı şekillerde ortaya çıkabilir. Farklı yaşlarda disleksinin yaygın belirtilerini bilmek, çocuğunuza nasıl yardımcı olabileceğiniz konusunda size yol gösterebilir. Eğer çocuğunuzda bu belirtileri fark ediyorsanız:

● Erken Müdahale İçin Adım Atın: Bir eğitimci veya uzmana danışarak çocuğunuzun değerlendirilmesini sağlayabilirsiniz.

● Destekleyici Bir Ortam Yaratın: Evde ve okulda çocuğunuzun ihtiyaçlarına uygun öğrenme yöntemleri kullanın.

● Pozitif Olun: Çocuğunuzun güçlü yönlerini vurgulayın ve başarılarını takdir edin.

● Bilgi Edinin: Disleksi hakkında ne kadar çok şey bilirseniz, çocuğunuza o kadar iyi yardımcı olabilirsiniz.

Unutmayın, disleksi bir engel değil, farklı bir öğrenme yoludur. Doğru destek ve yaklaşımla, çocuğunuzun potansiyelini tam olarakgerçekleştirmesine yardımcı olabilirsiniz.