Her yıl milyonlarca çocuk, istismar ve şiddetin etkileriyle karşı karşıya kalıyor. Çocuk istismarı; fiziksel, cinsel, duygusal istismar ve ihmali içerir. Kişiler arası şiddet ise bireyler arasındaki şiddet anlamına gelir ve toplumsal şiddet, aile içi şiddet (diğer adıyla "ev içi şiddet") ve zorbalığı kapsar. İstismar ya da şiddet yaşadıktan sonra birçok çocuk, depresyon veya travma sonrası stres bozukluğu gibi ruh sağlığı problemleri geliştirebilir. Bu çocuklar ayrıca ciddi tıbbi sorunlar, öğrenme güçlükleri ve arkadaşlık ya da aile ilişkilerinde sorunlar da yaşayabilir.
İstismar ya da şiddet sonrasında, çocukların anne babaları ve diğer aile üyelerinden destek görmeleri çok önemlidir. Ancak bazı durumlarda ebeveynler, kendi ruh sağlığı problemleri nedeniyle destek sağlayamayabilirler. Bazı ebeveynler de kendileri bu istismarın kurbanı olmuş olabilir. Ne yazık ki, bazı ebeveynler istismarı veya şiddeti bizzat uygulayan kişi olabilir. Destekleyici bir aileye sahip olmayan veya yaşadığı şiddet ya da istismardan kendilerini sorumlu tutan çocuklar, daha ciddi ruh sağlığı sorunları yaşama riski altındadır.
Yine de birçok çocuk, içsel bir güce sahiptir ve istismar ya da şiddetten sonra bile hayata devam edebilir.
Çocuk Travması ve Çocuk İstismarı Nedir?
Her ülke ve bölge, çocuk istismarı için kendi yasal tanımına sahiptir. Ancak genellikle şu tanımlar kullanılır:
• Çocuk fiziksel istismarı: Bir çocuğa fiziksel zarar vermek veya zarar verme niyetiyle vurma, tekmeleme, sarsma, yakma gibi eylemler.
• Çocuk cinsel istismarı: Bir çocuğun, başka bir kişinin cinsel tatmini için kullanılması.
• Çocuk duygusal istismarı: Bir çocuğun duygusal gelişimini ya da öz değerini zedeleyen sürekli davranışlar.
• Çocuk ihmali: Bir çocuğun temel ihtiyaçlarını (yemek, barınma, eğitim) sağlamama.
• Kişiler arası şiddet: Bir kişinin, başka bir kişiye kasıtlı olarak zarar verdiği durumlar. Buna toplumsal şiddet, aile içi şiddet ve zorbalık dahildir.
• Toplumsal şiddet: Çocuğun yaşadığı mahallede veya çevrede gerçekleşen şiddet olayları.
• Aile içi şiddet: Eşler ya da eski eşler arasında meydana gelen fiziksel ya da cinsel şiddet, tehditler ya da duygusal istismar.
• Zorbalık: Bir veya birden fazla çocuğun başka bir çocuğa sürekli olumsuz davranışlarda bulunması.
İstismar veya Şiddet Sonrası Yardım Gerektiren Belirtiler Nelerdir?
İstismar ya da şiddet yaşayan bir çocuk, aşağıdaki zorluklardan bazılarını gösterebilir:
• Uyku sorunları (örneğin, kabuslar, sık sık uyanma, fazla uyuma)
• Okulda sorunlar (örneğin, okula gitmek istememe, dikkat dağınıklığı, notlarda düşüş)
• Kardeşler ya da arkadaşlarla anlaşamama
• Eskiden zevk aldığı aktivitelerden keyif almama
• Davranış sorunları
• Kaygı, üzüntü, sinirlilik
• Travma sonrası stres belirtileri
Eğer çocuğunuzun davranışları ya da duygularında, birkaç haftadan uzun süren değişiklikler fark ederseniz, bir ruh sağlığı değerlendirmesi için uzman yardımı almayı düşünebilirsiniz.